بسته به اینکه از کدام اثر آتش برای تشخیص استفاده میکنند، آشکارساز سیستم اعلام حریق در انواع گوناگونی به صورت زیر ساخته می شوند:
این آشکارسازها به صورت سقفی نصب می شوند و دارای محفظه ای هســتند که بعد از پر شــدن ازدود تحریک می شوند و با تغییر جریان به تابلوی کنترل مرکزی اعلام حریق می نمایند و داراي سه نوع اند :
این آشکارساز سیستم اعلام حریق دارای عنصر تشعشع کننده رادیواکتیوهستند .
در اثــر عبور اشــعه رادیواکتیو از هــوای داخل محفظه و یونیزه کردن آن، مقداری جریان عبور می کند.
در مواقعی که دود به این محفظه داخل میشــود ، جریان عبوري تغییر میکند و باعث اعلام حریق میشــود.
به دلیل حساسیت زیاد در برابر دود، در مکان هایی که حجم آتش زیاد است و دود کــم ایجاد می شــود از این آشکارســازها اســتفاده می کنند .روی این آشکارســازها علامت رادیواکتیو که به معنی وجود تشعشــات رادیواکتیواست، حک می شود. در شکل زیر این آشکارساز را مشاهده می کنید.
در این آشکارساز سیستم اعلام حریق دود تولید شــده توسط حریق وارد محفظه می شود و بر روی شدت نوری که از داخل محفظه آشکارساز می گذرد تأثیر می گذارد. همچنین دود می تواند باعث پراکنده شــدن نور و منعکس شــدن آن شود. در نتیجه ســلول نوریای که در داخل آشکارسازاست با کم شــدن نور تحریک می شود و اعلام حریق می کند .به این نوع آشکارسازها،آشکارساز فتوالکتریک نیز گفته می شود. درمحل هایی مانند انبار مواد پلاســتیکی که در هنگام بروز حریق، دود غلیظ تولید می شــود و آتش ســوزی به آهســتگی انجام می گیرد،اســتفاده از این نوع آشکارساز مناسب است.
در مواردی که بخواهیم مکان وســیع ، بــاز یا با ارتفاع زیاد( مانند اماکن مذهبی،انبار کالا، سالن موزه و بناهای تاریخی ،گمرک ،سالن پذیرایی بزرگ ، سالن یک کارخانه، ســالن ورزشی و …)را تحت پوشش سیستم اعلام حریق قرار دهیم و نصب آشکارســازهای معمولي مشکل یا غیر اقتصادی باشــند از این نوع آشکارسازها استفاده مي شود. این آشکارســازها دارای یک قســمت فرستندة (TX)نور مادون قرمزهستندکه اشعه های به سمت گیرنده(RX) می فرســتد و دو ســمت ســالن نصب می شــوند .این دســتگاه گیرنده نور مادون قرمز ارســال شــده توسط فرستنده را می گیرد و درصد انتشار و درصد جذب نور را مقایســه می کند.
در صورتیکه درصد اشعه جذب شده کم باشــد (طبق تنظیم، مثال کمتر از % 60 ) این حالت به نشــانه وجود دود تلقی می شود و موجب اعلام حریق مي گردد. یک نمونه ازاین آشکارسازها قادر است فضایی بــه پهنای 15 متر و به طــول 10 الی 100 متر را تحت پوشــش قرار دهد.ارتفاع نصب آنها بین 7/2 متر تا 25 متر است. ولتاژ کار آنها 24 ولت DC است. دتكتورهاي اشــعه اي با گیرنده و فرستندة مجزا در شکل نشان داده شده اند.
این آشکارســاز دارای یک مقاومت حرارتی است که در اثرحرارت حاصــل از حریق، مقاومت آن تغییر می کند و باعث افزایش جریان می شود و به تابلوی کنترل مرکزی اعلام حریق می نماید.
حساسیت آشکارسازهای حرارتی از ســایر انواع آشکارسازها کمتر اســت.(مثال شعله باید به یک سوم ارتفاع سقف برســد تا این آشکارساز به کار افتد)
بنابراین در جاهائی که آتش ضعیفی سبب خسارت زیاد می شــود، نباید ازآنها استفاده کرد.
نصب آنها نیز به صورت سقفی است و در دو نوع ارائه شده اند:
ایــن آشکارساز سیستم اعلام حریق در دمــای معینی (مثلا 55 درجه ســانتیگراد) تحریک می شــود ولی به افزایش عادی دمای هوا ناشی از سیستم های گرم کننده، نور خورشید و … واکنش نشــان نمی دهد.
از اينرو به آنها آشکارساز حرارتی ثابت یا نقطه ای نیزمی گویند.
در محل هایی که تغییرات دما ناگهانی اتفاق می افتد ( مانند آشپزخانه ) از این نوع آشکارسازها استفاده می شود.
در شکل انواع مختلفی از این نوع آشکارسازها را می بینید
این آشکارساز برای مقایسه مقدار افزایش دما ونشان دادن واکنش بــه آن به کار می رود و در محل هايی که افزایش دما به صورت تدریجی اتفاق میافتد ( مانند موتورخانه) ازآن استفاده می شــود.
این نوع آشکارسازبه ولومی برای تنظيم دما مجهز اســت.چند نوع از این نوع آشکارسازها را در شکل می بینید.
آشکارســازهای الکترونیکی جدیدی ســاخته شــده اندکه هــم بــه صــورت آشکارســاز حرارتــی ثابــت و هــم آشکارســاز افزایشــی قابل اســتفاده هســتند.(به آنها آشکارســازهای ترکیبــی گفتــه می شــود و قــدرت آشکارســازی بالاتری نســبت بــه دو نوع بــالا دارند)
آشکارسازهایی نیز ساخته شده اندکه شامل دو طبقه اند یکی به ماننــد دتكتورحرارتی و دیگری به مانند آشکارســاز دودی عمــل می کند و در محل هایــی مانند اتاق های بایگانی و کتابخانه ها ،کــه هنگام حریق هم امکان ایجاد دود و هم حرارت هســت، به کار می رونــد.
به این نوع آشکارســازها، چنــدکاره یــا مولتی گفته میشــود.
در شکل یک نمونه از آنها نشان داده شده است
این آشکارساز سیستم اعلام حریق با استفاده از حســگر گيرنده اشعه ماوراء بنفش، شــعله آتش یا اشــعه مادون قرمز را تشــخیص می دهد و اعلام حریق می نماید.
زمان پاســخ آن حدود چند ثانیه است و آتش را بسیار سریع تشخیص می دهد.
این دســتگاه در دو نوع قابل نصب برای فضای داخلی و فضای خارجي عرضه شــده است.
این آشکارسازها باید در خط دید محوطه ای که پوشش خواهند داد نصب شوند.
آشکارسازهای شعله ای اغلب برای پوشش فضاهای باز بزرگ با سقفهای خیلی بلند یا بدون سقف جمع کننده دود به کار می روند.
آشکارســاز قیاسی نوع کاملتر این آشکارسازهاست که به شــعله هائی که حتی دود همراه دارند واکنش نشان میدهد.
چند نمونه از آشکارسازهای شعلهای را در شکل می بینید.
این آشکارســاز برای تشخیص نشــتی گاز و اعلام خطر قبل از به وجود آمدن حریــق مورد استفاده قرار می گیرد.(در محل هایی که گازهای قابل اشتعال وجود دارد)
این آشکارســاز به صورت دیواری یا ســقفی نصب می شوند و اغلب دارای آژیر ســرخود نیز هســت.(با باتری یا ولتاژ 220 ولت تغذیه می شود)
برخی از انواع این آشکارسازها قادرند در صورت کشــف نشتی گاز به یک شیرگاز فرمان بدهند.(مسیر گاز را ببندند)
دسته بندی : آموزشی - سیستمهای اعلام و اطفا حریق - مدیریت هوشمند ساختمان